Monday, January 16, 2023

Kan Tlang Caah Mino

 

KAN TLANG CAAH MINO

By, Ngun Thawng Lian (Tikhuangtum)

Biahmaithi

Khua 13 nih butmi Tlang, kan Khualhringtlang ah hin nuncan dawh, fimthiamnaak, hlawn thilthuam, zatlang nundawh le Khrihfa zumhnaak he Khualhring tefa cu kan um hna. Khualhringtlang a chiatnaak le a hatnaak hi Mino hna kan kut ah a um mi a si. Mi Tlang dang bang kan Tlang ah pipu, nupa, mino le hngakchia ti in kumkhua a dotdot in kan um hna i, hi chungah mino hna hi kan Tlang ṭhatnak le chiatnak kongah a biapi khunmi kan si. Zeiruang tiah thaizing le hmailei kan Tlang dirhmun kongkau cu nihin tlang mino hna kan nunnak he ṭhen awk ṭha loin aa peh tlai chihmi a si.

Mino Fianternak

Mino timi biafang hi Oxford Dictionary nih cun ‘the period between childhood and adult age’ a ti i ngakchia sinak in puitling sinak ah kan i thlen cuahmah lio caan hi a si. Kumkhua in kan no lio caan, kan thazaang a ṭhawn lio caan, theihhngalhnak le fimthiamnak ah kan ṭhawn lio caan hna hi mino kan si chung a si. Mizo nih cun mino ti hi ‘ṭhalai’ an ti i an biafang hmanmi nih mino sinak a muru a khen ngaingai. Asinain, mino cu rikhiahmi caan chung lawngah khua a sami kan si. Rikhiahmi kan lonh cun mino kan sinaak a ziam ve ko hnga.

Mino kan si chung rikhiahnak kong ah ruahnak an i dang cio hna. UN nih mino an tah ning cu kum 15 in kum 24 karlak hi mino tiah an pom, African Youth Charter nih cun kum 15-35 hi an pom ning a si ve.